Veel scholen willen maatwerk bieden op het gebied van rekenen. Ze willen dat leerlingen leerstof krijgen die past bij hun behoeften. Daarbij willen ze vaak afstappen van het werken met één grote generieke methode. Het Stappenplan Cruciale Leermomenten (oftewel ‘ballenbak’) is geschikt voor schoolteams die op maat rekenen willen aanbieden, en kan worden ingezet voor en tijdens de les.

Hoe helpt het leraren en scholen?

De Sterrenscholen en Thomas & Charles hebben voor leraren een overzicht ‘cruciale leermomenten’ (CML) ontwikkeld dat gebruikt kan worden voor rekenen. Voor dit overzicht is gebruik gemaakt van het onderzoek Het Kwartje Valt uitgevoerd door KPC Groep. Cruciale leermomenten zijn leerdoelen op het gebied van rekenen, die leerlingen moeten beheersen voordat ze een volgende stap kunnen maken. Met behulp van dit overzicht kan een leraar bepalen welke materialen geschikt zijn om leerlingen te laten oefenen met een bepaald CLM, en kunnen ze ook gerichter achterhalen waar een kind uitvalt. Leraren kunnen met het overzicht dus beter materialen vinden, hiermee variëren en het leerproces van het kind volgen.

Wie kan er mee aan de slag?

In principe kunnen alle schoolteams in het basisonderwijs gebruik maken van het overzicht cruciale leermomenten. Als de leraar, onderwijsassistent of andere onderwijsbevoegde persoon heeft bepaald op welk cruciaal leermoment de betreffende leerling op dat moment zit, kan hij via het overzicht zelf lesmateriaal uitzoeken voor de leerling. Omdat in het overzicht ook is aangegeven welke strategie bij een bepaalde methode wordt ingezet, kan de leraar direct inschatten of dit bij de leerling past.

Hoe kun je deze documenten het beste gebruiken?

Om als leraar, rekenspecialist of ib’er materialen op maat in te zetten, moet je eerst bepalen op welk Cruciaal Leermoment de leerling staat. Daarna is het belangrijk om te weten welke materialen er beschikbaar zijn en welke strategieën worden gehanteerd in de materialen. Door al deze stappen te doorlopen kun je de leerling rekenwerk op maat bieden.

1. Overzicht leerlijnen

   In het overzicht Cruciale Leermomenten, opgesteld door onderwijsprojectbureau Thomas & Charles, zijn de leerdoelen ingedeeld in vier domeinen: Getallen, Verhoudingen, Meten en Meetkunde en Verbanden. Het doel van de weergave in een boomstructuur is om leraren snel inzicht te geven in de onderlinge relaties tussen de cruciale leermomenten. Zo kun je in de boomstructuur in één oogopslag zien waar een leerling op uitvalt, en welk leerdoel nog meer behandeld moet worden om leerlingen succesvol verder te laten werken aan leerdoelen hoger in de boom. 

2. Overzicht Montessori materiaal

   Als is vastgesteld op welk Cruciaal Leermoment een leerling zich bevindt, is het zaak om het juiste materiaal aan te bieden. In het overzicht van materialen kun je zien welke materialen je goed per CLM in kunt zetten. Op basis van gedragsindicator, doelen of leerjaren kunnen er materialen worden geselecteerd.

   Als is vastgesteld op welk Cruciaal Leermoment een leerling zich bevindt, is het zaak om het juiste materiaal aan te bieden. In het overzicht van materialen kun je zien welke materialen je goed per CLM in kunt zetten. Op basis van gedragsindicator, doelen of leerjaren kunnen er materialen worden geselecteerd. 

3. Koppeling tussen leerdoelen, strategieën en methodes

   In het document 'Rekenen met strategieën' vind je een overzicht van de meest gebruikte strategieën per domein en inzicht in de strategieën van (digitale) rekenmethodes.

   In het document Rekenen met strategieën vind je een overzicht van de meest gebruikte strategieën per domein en inzicht in de strategieën van (digitale) rekenmethodes.