Digitale sprong 3: Veranderkracht tijdens en na Corona
De coronapandemie verplichtte elke school in Nederland om binnen enkele dagen onderwijs op afstand te organiseren. De veranderkracht van scholen bleek enorm. Hoe is dat te verklaren? Dat zocht de PO-Raad uit in de derde editie van de Digitale sprong.
In het voorjaar van 2020 voelde iedereen de urgentie om het onderwijs voor leerlingen zoveel mogelijk door te laten gaan. Toch is die urgentie maar een deel van de verklaring van de snelle omschakeling die scholen hebben gemaakt en de enorme sprong op het gebied van de inzet van ICT. Ook leiderschap is cruciaal. De wijze waarop bestuurders en schoolleiders vormgaven aan crisismanagement is bepalend geweest, blijkt uit de Monitor hybride onderwijs.
Zo blijkt dat op scholen waar schoolleiders actief ondersteuning en experimenteerruimte boden op het gebied van ICT aan hun team, leraren meer diverse onderwijsactiviteiten uitvoerden. Bijvoorbeeld het inzetten van oefensoftware en het benutten van analyses uit digitale methoden. Deze leraren zijn ook het meest positief over de opbrengsten van het afstandsonderwijs van hun leerlingen en wat hun leerlingen hebben geleerd.
Formele en informele leiders
Naast formele leiders zijn er in deze crisis ook informele leiders opgestaan. Zo geven bovenschoolse ICT-coördinatoren aan dat hun rol echt veranderd is. Zij merkten dat ICT binnen de school steeds meer als een integraal onderdeel werd gezien van het onderwijs. Ze konden het voortouw nemen en werden onmisbaar.
Verandermoeheid
Tegelijkertijd maken schoolleiders en ICT-coördinatoren zich ook zorgen. Wanneer de urgentie voor de nieuwe manier van werken wegvalt, bijvoorbeeld wanneer scholen weer volledig opengaan, wordt het draagvlak vaak minder. Er kan zelfs verandermoeheid ontstaan.
Hoe borg je verandering?
Hoe zorg je ervoor dat de digitale sprong die is gemaakt; het enthousiasme over de mogelijkheden van ICT en de geleerde lessen, niet uit de school verdwijnen? Hoe borg je verandering en wat vraagt dat van de formele en informele leiders die zijn opgestaan? Daarover lees je meer in het whitepaper.
Interview: 'Veranderkracht tijdens én na corona: een digitale sprong in het diepe'
Hoe zorgen scholen en besturen er in de praktijk voor dat de digitale sprong op de lange termijn wordt behouden? Een schoolleider, een bestuurder en een ICT-coördinator delen hun geleerde lessen en hun blik op de toekomst.
“In deze fase is het voor scholen lastig om met hun volledige hoofd en hart aan de lange termijn te denken, omdat zij dagelijks nog veel hectiek ervaren. Toch moet je oppassen dat je het niet voor je uit gaat schuiven."
Binnen het project de Digitale sprong onderzoekt de PO-Raad aan de hand van verschillende thema’s hoe het onderwijs er in de periode maart-juni 2020 uitzag. Wat was de impact op leraren, ouders en leerlingen? Is er inderdaad een ‘digitale sprong’ gemaakt? Of was praktijk weerbarstiger?
Door data uit de Monitor hybride onderwijs te combineren met eerder onderzoek en inzichten van projectleiders van de Innovatievragen Onderwijs en ICT en een belronde met bestuurders, brengt de PO-Raad dit in kaart.
Deel 1 in deze serie ging over de ICT-ambities van leraren.
Deel 2 ging over gelijke kansen bij onderwijs op afstand.
