ICT en onderwijs: veranderen met voorbedachten rade

Waarom pas je ICT toe in je onderwijs? Waar hebben leerlingen en leraren behoefte aan? En hoe zorg je ervoor dat iedereen achter de aanpak staat, nu en straks? "Elke situatie vraagt om een eigen oplossing",  zegt veranderkundige Marco de Witte, "maar de vier basisvragen bij veranderen zijn altijd dezelfde.  Het gaat om het 'waarom', 'wat', 'wie' en 'hoe'. "
 

Iedere school staat voor zijn eigen uitdagingen. Hoe je bijvoorbeeld met ICT goede lesprogramma’s samenstelt. Hoe je ICT gebruikt voor meer onderwijs op maat. Hoe je registratie en administratie voor je personeel vereenvoudigt. Of hoe ICT de werkdruk voor leerkrachten vermindert en welke software je het beste kunt inzetten.

Het sleutelwoord bij al deze vraagstukken is ‘veranderen’. Er moeten dingen anders. Maar, waar begin je? En hoe pak je het aan? Marco de Witte biedt hiervoor handreikingen. Samen met Jan Jonker, hoogleraar Duurzaam Ondernemen, schreef hij het boek De kunst van veranderen: Bewegen naar de kern. Hierin gaan zij uit van het ‘vier-ballenmodel’, dat ook goed toepasbaar is op ICT-verandervraagstukken bij schoolbesturen en basisscholen .  

Veranderen met het vier-ballenmodel

Het vier-ballenmodel van De Witte en Jonker bevat vier kernvragen die ‘de verandering’ als het ware uit elkaar trekken, zodat je het veranderproces beter kunt sturen:

1. Waarom veranderen? Waarom moet het eigenlijk anders?
2. Wat veranderen? Wat is er nu aan de hand? En hoe moet de toekomstige situatie zijn?

3. Wie veranderen? Wie zijn erbij betrokken? En wie brengt de verandering tot stand?

4. Hoe veranderen? Hoe geef je het veranderproces vorm?

Leergang Slimmer leren met ICT

De afgelopen jaren bleek de behoefte aan inzichten en handvatten om ICT in te zetten in het onderwijs groot. Daarom kwamen de PO-Raad en Kennisnet vanuit het programma Slimmer leren met ICT met een leergang. Deze bestond uit vier dagen met colleges en interactieve sessies. Marco de Witte speelde hierin een belangrijke rol met zijn theorie over veranderen.  

De leergang Slimmer leren met ICT draaide in 2017 en 2018 en er deden in totaal zo’n 200 bestuurders, schoolleiders, ICT-coördinatoren en leerkrachten mee. Tijdens de dagen nam iedereen zijn/haar eigen situatie grondig onder de loep, aan de hand van de theorie over verandermanagement en organisatiekunde.

Leer van  andere scholen

Benieuwd naar de ervaringen van De Kleine Prins, de Garve, Archipel scholen, Dokter A. Verschoorschool en Stichting Surplus uit de leergang van 2018? Lees dan het artikel 'Take aways van de Leergang Slimmer leren met ICT uit 2018. Of bekijk onderstaande video met de high lights van 2017.