De Sterrenscholen leggen de nadruk op rekenen, taal en lezen. Voor rekenen werken de scholen met cruciale leermomenten (CML). Wat zijn cruciale leermomenten, hoe ziet een rekenles er in de praktijk uit en hoe helpen cruciale leermomenten bij het bieden van maatwerk rekenen?

Cruciale leermomenten (CML) zijn inzichten in de rekenontwikkeling die leerlingen moeten beheersen voor ze een volgende stap kunnen maken. “Het zijn leerdoelen die leerlingen écht niet mogen missen”, zegt Ineke Salentijn, lerares op de Sterrenschool.

“Cruciale leermomenten geven leraren houvast om leerlingen in hun rekenontwikkeling steeds een stap verder te brengen. Ze geven zicht op waar de leerling zich bevindt in zijn ontwikkeling en geven aan wat een volgende stap kan zijn. Wanneer een leerling vastloopt, kunnen we met CML terug naar het punt waar extra uitleg nodig is.”

Maatwerk rekenen: individueel en klassikaal

Hoe ziet dat eruit in de praktijk? Op de Sterrenscholen zijn leerlingen verdeeld in niveaugroepen en werken zij met de rekenmethodes Muiswerk en Met Sprongen Vooruit.

Op de iPad rekenen leerlingen op hun eigen leerlijn met de rekenmethode Muiswerk. “We zagen dat leerlingen in Muiswerk snel leren rekenen, maar soms de verkeerde rekenstrategieën gebruiken”, vertelt Salentijn. Daarom gebruiken de scholen een tweede methode: Met Sprongen Vooruit. “Deze rekenmethode gebruiken we klassikaal. De nadruk ligt op handelend rekenen en rekenstrategieën.”

“In de onderbouw is handelend rekenen meer spelenderwijs. Leerlingen hebben vaak niet eens door dat ze rekenen. De methode Met Sprongen Vooruit gebruiken we ook in de midden- en bovenbouw. Leerlingen oefenen bijvoorbeeld de breuken door stroken of rondjes papier te vouwen of te scheuren. Zo maken zij meteen zichtbaar hoeveel ¼ of ⅛ is. Verder oefenen leerlingen door samen rekenspelletjes te doen.”

Rekenstrategie

Leerlingen die al verder zijn, krijgen de rekenstrategie te horen. Leerlingen die het lastig vinden, krijgen meer uitleg. In de klassikale les leggen leerlingen de stof aan elkaar uit en rekenen ze samen. Doordat leerlingen elkaar helpen met rekenen, leren ze van en met elkaar. “Kinderen zijn net sponzen, ze willen graag iets nieuws leren en zijn apetrots wanneer ze een onderdeel hebben gehaald.”

Salentijn vindt het belangrijk dat leerlingen verschillende rekenstrategieën leren. “Een som kun je vaak op meerdere manieren oplossen. Wanneer leerlingen rekenstrategieën kennen, hebben ze meer handvatten om sommen op te lossen, ook wanneer ze verder zijn in hun rekenontwikkeling. Na 10x6 lopen ze niet vast wanneer ze 12x6 moeten uitrekenen.”

Cruciale leermomenten in leerlijn

“De leerlijn rekenen is heel uitgebreid beschreven. Door de hoeveelheid is het soms moeilijk vast te stellen wat leerlingen echt niet mogen missen”, vertelt Salentijn. “Dat hebben we opgevangen met cruciale leermomenten. Er zijn lesdoelen, periodedoelen en daarboven staan de cruciale leermomenten. Die moet je als leraar goed in het oog houden.”

Door de cruciale leermomenten te koppelen aan de leerlijn rekenen hebben leraren meer zicht op de ontwikkeling van leerlingen. “Om maatwerk rekenen te bieden heb je houvast nodig. Je hebt ijkpunten nodig. Dat zijn voor ons de cruciale leermomenten.”

Werken met cruciale leermomenten vraagt wel wat van de leraren: zij moeten meer inzicht hebben in de leerlijn en zelf ook goed op de hoogte zijn van de rekenstrategieën. “Het vergt wat inspanning, maar je wordt er als leraar beter van.”