Scholen kunnen putten uit een groot aanbod extra lesmateriaal van educatieve partners. Maar in de praktijk gebeurt dit weinig. In Den Bosch bundelen scholen en Bossche educatieve partners daarom hun krachten. De stip op de horizon? Een database waar aanbod en vraag samenkomen. “Elke school in Den Bosch kan hier over drie jaar aan meedoen”, aldus Jan Plooij. Hij is als projectleider ingehuurd door het schoolbestuur van ATO-Scholenkring om een versnellingsvraag over differentiëren met onderwijsprojecten handen en voeten te geven. Deze vraag is inmiddels afgerond. 

“Er zijn veel lokale partijen die hun diensten aanbieden aan scholen. En die langs scholen gaan om hun lesmateriaal te promoten. De reactie van scholen? Meestal gaan brochures rechtstreeks de prullenbak in. Of scholen houden de deur gesloten. Domweg omdat leerkrachten het te druk hebben om uit te vogelen wat ze kunnen met al dat extra lesmateriaal”, vertelt Plooij. “Ze weten bijvoorbeeld niet welke onderdelen van hun lesmethodes ze kunnen laten vervallen als ze aan de slag gaan met het materiaal van derden.” 
 
Onder de ATO-Scholenkring vallen achttien basisscholen/kindcentra. Daarvan deden er acht mee met de versnellingsvraag. Ook educatieve partners zijn bij de vraag betrokken. “Het gaat om die organisaties die gemeentelijk gesubsidieerd worden op de leergebieden sport, gezondheid, groen, techniek, cultuur en bibliotheek”, verduidelijkt Plooij.

Metadateren

Zowel de scholen als de aanbieders zijn gestart met het metadateren van hun lesmaterialen. Scholen kijken welke activiteiten ze hebben gekoppeld aan de verschillende leerdoelen. De educatieve partners doorlopen een vergelijkbaar proces. Wat hebben we en onder welk leerdoel hangt dat? Scholen kunnen vervolgens kijken welke leerdoelen weinig tot geen activiteiten kennen en dat vervolgens afnemen of aanvragen bij de educatieve partners. Of een activiteit waarover ze minder tevreden zijn vervangen door een geschikt alternatief.

Scholen en educatieve partners zijn steeds meer dezelfde taal zijn gaan spreken.

Duidelijke vraag

Sommige pilotscholen werken veel met lesmethodes. De leerkrachten op die scholen kijken nu letterlijk welke bladzijden van de methodes zij kunnen vervangen met het aanbod van de educatieve partners. Plooij: “Andere scholen werken thematisch. Zij krijgen met de structuur die we nu aanbrengen de kans om makkelijker te wisselen in het aanbod dat ze zelf al in huis hadden.” Plooij haalt het voorbeeld aan van een partij op het gebied van groeneducatie die al sinds jaar en dag een basisschool bezoekt. “De school had voor het eerst een gerichte tegenvraag. En stuurde de vertegenwoordiger naar buiten met een duidelijk vraag, waar hij mee aan de slag is gegaan.”

Dezelfde taal spreken

Ook SLO, het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, is nauw betrokken bij deze versnellingsvraag. SLO stelt leerlijnen op, waarin de kerndoelen van de overheid verwerkt zijn. “Daar waren ze landelijk al mee bezig. In het kader van deze versnellingsvraag heeft SLO echter de leergebieden sport, gezondheid, groen, techniek, cultuur en bibliotheek opnieuw bekeken en voor zover mogelijk gekoppeld aan bestaande leerlijnen”, vertelt Plooij. Zo bleek dat gezondheid, groen en techniek gekoppeld konden worden aan de bestaande  leerlijn Oriëntatie op jezelf en de wereld. “SLO heeft nieuwe formats gemaakt voor deze en andere leerlijnen. Voor de pilotscholen was het met behulp van de formats veel makkelijker om te metadateren. Het kijken naar het format alleen al was al een professionaliseringstraject.”
 
Volgens Plooij zijn alle betrokkenen elkaar daardoor veel beter gaan begrijpen: “Ik merk dat sinds het project van start is gegaan, scholen en educatieve partners steeds meer dezelfde taal zijn gaan spreken. Ze kunnen nu professionelere gesprekken voeren over wat ze in co-creatie kunnen vormgeven.”

Vervolgstappen

Het matchen van vraag en aanbod gebeurt nu nog handmatig. Hiervoor moet een ICT-oplossing komen. Een database waar educatieve partners makkelijk hun materiaal in plaatsen en scholen direct zien welk aanbod past bij hun vraag. De functionele eisen zijn inmiddels in kaart gebracht. “Kennisnet organiseerde twee sessies: een aan het begin van het jaar en een aan het eind. Bij de eerste sessie viel het stil bij het onderwerp ‘functionele eisen’. Bij de tweede sessie daarentegen kon de adviseur van Kennisnet bijna niet met de pen bijhouden wat er allemaal gezegd werd. Hij vertelde dat hij zelden zo’n professioneel gesprek over ICT had gevoerd met onderwijzend personeel. Er worden grote stappen gezet binnen deze versnellingsvraag.”

Zo bleek dat gezondheid, groen en techniek gekoppeld konden worden aan de bestaande  leerlijn Oriëntatie op jezelf en de wereld.